2024 වර්ෂය සඳහා වන විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත හෙවත් අයවැය වාර්තාව (Budget 2024) අද (13) පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරනු ලැබුවා.
ඒ අනුව මුදල් අමාත්‍යවරයා ලෙස ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ විසින් අයවැය කථාව ආරම්භ කළා.
ඒ අනුව 2024 අයවැයට අදාලව ඉදිරිපත් කල යෝජනාවලිය පහතින්,
- රාජ්‍ය සේවකයින්ට 2024 ජනවාරියේ සිට ජීවන වියදම් දීමනාව රුපියල් 10,000 කින් වැඩි කරනවා – 2024 අප්‍රේල් මස සිට වැටුපට අදාළ කෙරේ
- විශ්‍රාමිකයන් සඳහා ජීවන වියදම් දීමනාව 2500කින් වැඩි කරනවා
- වැන්දඹු හා අනත් දරු විශ්‍රාම වැටුපට දායකත්වය සඳහා වැටුපෙන් අඩු කරන ප්‍රතිශතය 8%ක් දක්වා වැඩි කරනවා.
- 2024 ජනවාරි සිට රාජ්‍ය සේවක ජීවන වියදම් දීමනාව 17,800ක් දක්වා රුපියල් 10,000කින් වැඩි කරනවා
- සියලු රජයේ සේවකයන්ට පෙර පරිදිම ආපදා ණය ලබා දීමට කටයුතු කරනවා.
- සමාජ ආරක්ෂක සැලසුම් ලෙස අස්වැසුම වැඩසටහනට තුන් ගුණයකින් ප්‍රතිපාදන ඉහළට
- වැඩිහිටි පුරවැසියන් සඳහා වන රුපියල් 2000 ක මාසික දීමනාව රුපියල් 3000 දක්වා වැඩි කරනවා.
- සුළු හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසාය දැවැන්ත අර්බුදයකට ලක්ව තිබෙනවා. සුළු හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයන් සඳහා ධෛර්ය ලබා දීමට ආසියා සංවර්ධන බැංකුවේ සහාය ලබාගෙන රුපියල් බිලියන 30ක ණය පහසුකම් ලබා දීමට කටයුතු කරනවා.
- අපේ ගම්බිම් ගොවි ජනතාවගේ පුද්ගලික අයිතියට ලබා දෙනවා. පවුල් ලක්ෂ විස්සකට මේ මගින් ඉඩකඩම් ලැබෙනවා. මේ සඳහා බිලියන 2ක මුදලක් වෙන් කරනවා. ·
- නාගරික නිවාස හිමිකම් අඩු ආදායම්ලාභීන් සඳහා කුලී පදනමට ලබා දී තිබෙනවා. මේ පවුල්වලින් කුලිය අය කර ගැනීම සම්පූර්ණයෙන්ම නතර කරනවා. එමෙන්ම මේ නිවාසවල පූර්ණ අයිතිය ඔවුන්ට ලබා දෙනවා
- 2024 වසරේ දී පවුල් 50000කට පමණ කොළඹ නිවාස අයිතිය ලබා දෙනවා. ඉඩම් හා නිවාස අයිතිය පූර්ණ වශයෙන් ජනතාවට ලබාදෙනවා. මේ ක්‍රමය අනුව මෙරට ජනගහනයෙන් 70%ක් පමණ ඉඩම් සහ නිවාස අයිතිකරුවන් බවට පත් වෙනවා
- වතුකරයේ නිවාස ඉදිකිරීම සඳහා ඉඩම් අයිතිය ලබාදීමට කටයුතු කරනවා. මෙහි මූලික පියවර ලෙස බිලියන 4ක මුදලක් වෙන් කරනවා
- බිම්සවිය වැඩසටහන වෙනුවෙන් රුපියල් මිලියන 600ක් වෙන් කරනවා.
- ආබාධ හා වකුගඩු රෝගීන් සඳහා වන දීමනාව රුපියල් පන්දාහේ සිට 7500 දක්වා ඉහළ දමනවා.
- ආර්ථික අර්බුදය සඳහා නවතා දැමූ ව්‍යාපෘති යළි ඇරඹීම සඳහා බිලියන 55ක අතිරේක ප්‍රතිපාදන යොදවනවා
- කඳුකර ප්‍රදේශවල පොදු පහසුකම් නංවාලීම සඳහා රුපියල් බිලියන දහයක් වෙන් කරනවා.
- පසුගිය වසර කිහිපය ග්‍රාමීය මාර්ග නිසි ලෙස නඩත්තු වුණේ නැහැ. අබලන් ග්‍රාමීය මාර්ග නඩත්තු කිරීම සඳහා රුපියල් බිලියන දහයක් වෙන් කරනවා
- ස්වභාවික විපත් නිසා හානියට පත් පාලම්, මාර්ග නඩත්තු කිරීම සඳහා රුපියල් බිලියන දෙකක් වෙන් කරනවා
- පූර්ණ අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ මාලාවක් ක්‍රියාත්මක කරනවා.
- පෞද්ගලික උසස් අධ්‍යාපන ආයතන 04ක් විශ්වවිද්‍යාල බවට පත් කිරීම සඳහා යෝජනා
- තාක්ෂණික විෂය ක්ෂේත්‍රය වෙනුවෙන් නව තාක්ෂණික විශ්වවිද්‍යාල 4ක් ස්ථාපිත කරනවා
- නව විශ්ව විද්‍යාල විශ්ව විද්‍යාල හතරක් පිහිටුවීමට පියවර ගන්නවා. ඉදිරියේදී පළාත් සභා මගින් ද විශ්වවිද්‍යාල ඇතැයි අප බලාපොරොත්තු වෙනවා. ඊළඟ වසර දෙක තුනේදී විශ්වවිද්‍යාල ගණන දෙගුණයකින් තුන් ගුණයකින් වැඩි කිරීම අපේ අරමුණයි.
- ඕනෑම පිළිගත් විශ්වවිද්‍යාලයක් හෝ උසස් අධ්‍යාපන ආයතනයකට ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාල පිහිටුවීමට අවසර
- දැනට මධ්‍යම රජය යටතේ ක්‍රියාත්මක වෘත්තීය අධ්‍යාපන ආයතන පළාත් සභා 09 වෙත පැවරීමට යෝජනා
- වසර 2034 වනවිට ඉංග්‍රීසි සාක්ෂරතාව සැමට ලබාදීමේ වැඩසටහනක් සඳහා රුපියල් මිලියන 500ක්
- දැනට ක්‍රියාත්මක නොවන සුරක්ෂා රක්ෂණ ක්‍රමවේදය නැවත හඳුන්වාදීමට යෝජනා
- ඖෂධ ප්‍රසම්පාදනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් සුවිශේෂි මාර්ගෝපදේශ නිකුත් කිරීම සඳහා වෙනමම ආයතනයක් පිහිටුවීමට යෝජනා
- වෛද්‍ය පර්යේෂණ ආයතනයේ යටිතල පහසුකම් සහ රසායනාගාර පහසුකම් ශක්තිමත් කිරීමේ මුල් අදියර සඳහා රුපියල් මිලියන 75ක් වෙන් කරනවා
- බදුල්ල ශික්ෂණ රෝහලේ පුනර්ජීවන ඒකකයක් ස්ථාපිත කිරීම සඳහා ඊට අවශ්‍ය උපකරණ මිලදී ගැනීම සඳහා රුපියල් මිලියන 300ක් වෙන් කරනවා
- සංචාරක හෝටල් නිවාඩු නිකේතන තුළ සත්කාර මධ්‍යස්ථාන පිහිටුවීමට රුපියල් මිලියන 100ක් වෙන් කරනවා.
- ගොවිජන සේවා මධ්‍යස්ථාන කෘෂිකර්ම නවීකරණ කේන්ද්‍රස්ථාන ලෙස නවීකරණය කිරීමට යෝජනා. ඒ සඳහා වන ඒකාබද්ධ වැඩසටහන වෙනුවෙන් රුපියල් මිලියන 2,500ක් වෙන් කෙරේ
- රටේ සමස්ත මත්ස්‍ය අස්වැන්නෙන් 35%ක් උතුරු මුහුදෙන් ලැබෙන අතර එහි පහසුකම් වැඩි කිරීමට රුපියල් මිලියන 500ක් වෙන් කරනවා. · කුඩා වැව් ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමේ වගකීම් එම ප්‍රදේශයන් හී ගොවි කමිටුවට පැවරීමට යෝජනා
- පෞද්ගලික අංශයේ ද දායකත්වය ඇතිව කිරි නිෂ්පාදනය වසර 05ක් තුළ 53%කින් වැඩි කිරීමට යෝජනා. දෛනික කිරි නිෂ්පාදනය දිනකට ලීටර මිලියන 20ක් තෙක් ඉහළ නංවනවා
- පසුබෑමට ලක්ව ඇති ඉදිකිරීම් ක්ෂේත්‍රයට සහය වීම උදෙසා නව අත්හදා බැලීමක් සිදුකිරීමට අපේක්ෂිත කරනවා
- කොළඹ වතු නිවාසවල ජනතාවගේ ජීවන තත්ත්වය ඉහළ නැංවීමට විශේෂ වැඩසටහනක්
- මෙරට සංචාරක ක්ෂේත්‍රයේ දියුණුව වෙනුවෙන් මෙරට ජාතික සන්නාමකරණ වැඩසටහනක් සඳහා රුපියල් මිලියන 100ක්
- කොළඹ වරාය නිරිත දිග ඉන්දියාවේ සැපයුම් අවශ්‍යතා සපුරාලීමටත්, ත්‍රිකුණාමල වරාය, අග්නිදිග ඉන්දියාවේ සැපයුම් අවශ්‍යතා සපුරාලීමටත් යොදා ගැනීමට යෝජනා ·
- ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජ භාවය මත පදනම් අයවැයකරණය හඳුන්වාදීමට සහ ඊට අදාළ නීති සම්පාදනයට යෝජනා
- අවතැන් වූවන් නැවත පදිංචි කිරීම අවශ්‍යතා සපුරාලීමට රුපියල් මිලියන 2,000ක්.
- අතුරුදන් වූවන් වෙනුවෙන් වන්දි ගෙවීම කඩිනම් කිරීම සඳහා තවත් රුපියල් මිලියන 1,000ක් වෙන් කරනවා.
- බණ්ඩාරවෙල ආර්ථීක මධ්‍යස්ථානයක් ඉදිකිරීම සඳහා රුපියල් මිලියන 250ක්.
- හිඟුරක්ගොඩ ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළේ මූලික කටයුතු සඳහා රුපියල් බිලියන 2ක්
- මහා විහාරයීය ඉතිහාසය සහ මහා විහාරයීය භූමිකාවන් හී සියලු අංග ඇතුළත් කොට මහා විහාර විශ්වවිද්‍යාලයක් ඉදිකිරීමට යෝජනා. ශ්‍රී ලංකාවේ බෞද්ධ ශිෂ්ඨාචාරය කේන්ද්‍ර කරගත් පර්යේෂණ සඳහා ශ්‍රී ලංකා බෞද්ධ කෞතුකාගාරයක් ඉදිකිරීමට යෝජනා.
- පාසල් ක්‍රිකට් සංවර්ධනය සඳහා රුපියල් බිලියන 1.5ක් වෙන් කරනවා.
- බස්නාහිර පළාත තුළ විදුලි බස් රථ 200ක් ධාවනය කරවීමේ නියමු ව්‍යාපෘතියක් ඇරඹීමට යෝජනා
- පිටකොටුව, ගාල්ල, මාතර, අනුරාධපුර, යාපනය වැනි මහනගර ආශ්‍රිතව දුම්රිය ස්ථාන ඉදිකිරීම් සඳහා විදෙස් ආයෝජන කැඳවීමට යෝජනා
- අයවැය අරමුණ සඳහා වියදම් කරන මුදල් වෙනුවෙන් පළාත් සභාව, පාර්ලිමේන්තුවට වගකිව යුතුයි
- 2025 වර්ෂයේ සිට පළාත් සභා ආදායමෙන් 50%ක් පමණක් පුනරාවර්තන වියදම් ලෙස යොදවා අමතර ආදායම් ප්‍රාග්ධන වියදම් ලෙස යෙදවීමට යෝජනා
- පළාත් පාලන ආයතන දිරිමත් කිරීමේ පළමු පියවර ලෙස 2024 ජනවාරි පළමු වැනිදා සිට මහනගර සභාවලට වැටුප් ගෙවීම සඳහා 80%ක මූල්‍ය ණයක් ලබාදීමට යෝජනා
- ජාතික ජන සභා සම්බන්ධීකරණය කිරීම සඳහා ජන සභා ලේකම් කාර්යාල පිහිටුවීම වෙනුවෙන් රුපියල් මිලියන 700ක් වෙන් කරනවා.
- මධ්‍යම අධිවේගී මාර්ගයේ කඩවත සිට මීරිගම දක්වා කොටසෙහි වැඩ කටයුතු චීනය සමග එක්ව ආරම්භ කරනවා.
- ශ්‍රී ලංකාවේ මැණික් කර්මාන්තයේ පූර්ණ ධාරිතාව අත්කර ගැනීම සඳහා මාස 3ක් තුළ විශේෂ සැලැස්මක්
- ගාලු දිස්ත්‍රික්කයේ ගංවතුර වැළැක්වීම සඳහා ගිංගඟේ ජල කළමනාකරණයට රුපියල් මිලියන 250ක්
- ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය ණය 2032 වසරේ දී 95%ක් දක්වා අඩු කිරීමට අපේක්ෂා කරනවා · බැංකු පද්ධතියේ ප්‍රාග්ධනය වැඩිකිරීමට රුපියල් බිලියන 450ක්
- රාජ්‍ය බැංකු දෙකේ කොටස්වලින් 20%ක් උපයාමාර්ගික ආයෝජකයින්ට හෝ ජනතාවට ලබාදීමට යෝජනා
- ණය ගැනීමේ සීමාව රුපියල් බිලියන 3,900 සිට රුපියල් බිලියන 7,350 දක්වා වැඩි කරනවා.
- සෞඛ්‍ය අධ්‍යාපන සහ අත්‍යවශ්‍ය ආහාර වර්ග කිහිපයක අදාළ නිෂ්පාදන හැර අනෙකුත් සියලුම එකතු කළ අගය මත බදු නිදහස් කිරීම ඉවත් කිරීමත් සමග එකතු කළ අගය මත බදු අනුපාතය 2024 ජනවාරි මාසයේ දී 18% දක්වා වැඩි කරනවා.
- ආර්ථීක සංවර්ධනය සඳහා ඉඩම් උපරිම ප්‍රයෝජනයට ගැනීමට නව නීති · රාජ්‍ය මූල්‍ය කළමනාකරණයේ යහපාලන මූලධර්ම වැඩිදියුණු කිරීමට නව නීති
- පොහොර සහනාධාරය සඳහා රුපියල් මිලියන 19,500ක්
- දහම් පාසල් ගුරුවරුන් සඳහා සහන ලබාදීමට රුපියල් මිලියන 635ක් · ජාතික වෙළෙඳ පහසුකරණ කමිටුව ප්‍රතිසංවිධානය කිරීමට යෝජනා
- ශ්‍රී ලංකා රේගු නීති නවීකරණය කිරීමට පියවර
- හරිත ආර්ථීකය – ආහාර සුරක්ෂිතතා තහවුරු කිරීම සඳහා මිලියන 250ක්
- පළාත් පාලන ප්‍රදේශවල සංචාරක යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනයට මිලියන 1000ක්
- ජාත්‍යන්තර දේශගුණික විපර්යාස විශ්වවිද්‍යාලයක් ස්ථාපිත කිරීමට කොත්මලේ ජලාශයට ඔබ්බෙන් ඉඩම් අක්කර 600ක් වෙන්කරනවා
- පින්නවල කිතුල්ගල සංචාරක තීරය සංවර්ධනය සඳහා මිලියන 750ක් වෙන් කරනවා
සම්පූර්ණ අයවැය 2024 කතාව පහතින් කියවන්න
Budget-2024-for-print