ශ්‍රී ලංකා රූපවාහිනී සංස්ථාව නැතහොත් ජාතික රූපවාහිනිය යනු අපේ රටේ එක් පැත්තකින් ගතහොත් නිදා සිටින මහා යෝධයෙක් ලෙස හැදින්වීම වරදක් නැත.
මේ දිනවල යළිත් ජාතික රූපවාහිනිය පිළිබඳ කතා බහට ලක්වෙමින් පවති. එයට හේතු කිහිපයකි. ඉන් පළමු වැන්න වන්නේ රාජ්‍ය මාධ්‍ය ආයතනයක් ලෙස මේවන විට සංස්ථාවේ එදිනෙදා වියදම් ද පියවා ගැනීම අසීරු තත්ත්වයක පැවතීමයි. එසේම ආයතනයේ කොටස් විකිණීමට රජය මේවන විට පිඹුරුපත් සකසමින් සිටින බවට වන රාවයයි.
කෙසේ නමුත් මේවන විට සංස්ථාවේ සේවකයින් ස්වේච්ඡාවෙන් විශ්‍රාම ගැන්වීමේ යෝජනා ක්‍රමයක් නිවේදනය කර තිබේ. ඒ් අනුව ස්වේච්ඡා සේවක විශ්‍රාම ගැන්වීමේ යෝජනා ක්‍රමයට අදාළ අයදුම්පත්‍ර භාරගන්නා අවසන් දිනය 2023.05.10වැනිදායින් නිමාවට පත් විය.
කෙසේ වෙතත් ඇතැම් වැඩසටහන් සිය ආකෘතීන් තරමක් දුරට වෙනස් කරමින් ක්‍රියාත්මක වෙමින් පැවතිය ද අපේක්ෂිත ප්‍රේක්ෂක ප්‍රතිචාරයක් තවමත් බොහෝ වැඩසටහන්වලට ලබා ගැනීමට නොහැකි තත්ත්වයක් පැවතීම කණගාටුවට කරුණකි.
සාමාන්‍යයෙන් මාධ්‍ය ආයතනය ප්‍රධානතම අංශය හෙවත් ‘හදවත’ ලෙසින් සැලකිය හැක්කේ ප්‍රවෘත්ති අංශයයි. ප්‍රවෘත්ති විකාශයේ ප්‍රබලත්වය මත මාධ්‍ය ආයතනයේ බොහෝ දෑ රදා පවතී. විශේෂයෙන්ම වෙළෙඳ දැන්වීම්වල සිට ප්‍රේක්ෂක ආකර්ශණය දක්වා එය හැදින්වය හැකිය.
නමුත් මීට පෙර සිට ජාතික රූපවාහිනීයේ සභාපති සොනාල ගුණවර්ධන මහතාගේ මැදිහත් වීම මත රූපවාහිනී ප්‍රවෘත්ති සදහා වූ අනන්‍ය වේලාව වූ රාත්‍රී 08.00 ප්‍රවෘත්ති ප්‍රකාශ වේලාව සවස 6.50 දක්වා ගෙන ඒම තුළ ප්‍රවෘත්ති සදහා පැවැති යම් ප්‍රේක්ෂක ආකර්ශණයක් තිබුණානම් එය ද විනාස කර දමන්නට සමත්විය. එය සිදු කරන ලද්දේ හුදෙක්ම සොනාල ගුණවර්ධනගේ තනි උපදෙස් මත පමණි. මේ සම්බන්ධයෙන් අවස්ථා ගණනාවකදී එවකට ජනමාධ්‍ය අමාත්‍ය ඩලස් අලහප්පෙරුම මහතා විමසා සිටියේ රූපවාහිනී ප්‍රවෘත්ති වේලාව වෙනස් කිරීමට පෙර ඒ සම්බන්ධයෙන් විධිමත් වූ පූර්ව පර්යේෂණයක් ප්‍රේක්ෂකයන්ගෙන් සිදු කර ඇත් ද යන්නයි. නමුත් එවැනි කිසිවක් නොමැතිව රූපවාහිනියේ ලාංඡනය ද වෙනස් කරමින් ප්‍රවෘත්ති ප්‍රකාශය අන්ත අසරණ තත්ත්වයකට සොනාල ගුණවර්ධන විසින් ඇද දමන ලද්දේ අතිශය ඛේදජනක ලෙසිනි.
ඒ කෙසේ නමුත් 2022 වසරේ අගභාගයවන විට ප්‍රේක්ෂක ආකර්ෂණයේ 03වෙනි ස්ථානයේ තිබූ ජාතික රූපවාහිනී පුවත් විකාශය මේවන විට පත්ව ඇත්තේ ඊටත් වඩා අන්ත තත්ත්වයකට ය. ඇතැම් විට ප්‍රවෘත්ති ප්‍රකාශය අරමුණක් නොමැතිව යන ගමනක් දක්නට ලැබේ. එසේම තවත් පැත්තකින් ‘පොහොට්ටුවේ’ හොරනෑවක් වී තිබේ. විශේෂයෙන්ම මැයි පළමුවැනිදා මැයි රැලි සම්බන්ධයෙන් දහවල් 12 සහ රාත්‍රී 08 ප්‍රවෘත්ති ප්‍රකාශ නැරඹීමේ දී එය ඉතා හොදින් පැහැදිලි වේ.
මැයි පළමුවැනිදා රාත්‍රි පුවත් විකාශය තුල ජනපතිට වඩා වැඩි විනාඩි 7හමාරක අවස්ථාවක් මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට ලබාදිම ගැන 2023.05.17 වන දින දකුණු පළාතේ ආණ්ඩුවේ ප්‍රබලයෙක් වත්මන් රූපවාහිනී ප්‍රවෘත්ති අධ්‍යක්ෂක තිලක් මහගමගේ මහතාගෙන් විමසා තිබේ.
එවිට ඔහු කියා පවසා ඇත්තේ එකත් බන්දුල, දෙකත් බන්දුල, තුනත් බන්දුල, හතර පුතාට සහ පහ ජනපතිට යනුවෙනි. ජනමාධ්‍ය අමාත්‍ය ධූරයේ බන්දුල ගුණවර්ධන මහතා සිටිනතාක් රූපවාහිනී පුවත් විකාශය ගොඩදැමිය නොහැකි බවත් ඔහු ඉවත් කර ඔබතුමා ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යකම ලබාගන්න ලෙසත් ඔහු අදාල අමාත්‍යවරයාගෙන් ඉල්ලා ඇත. “අවුරුදු 74 නාකි ඩයල් එක්ක රූපවාහිනිය ගොඩදාන්න බෑ” යැයි ප්‍රවෘත්ති අධ්‍යක්ෂවරයා සදහන් කර තිබේ. ප්‍රවෘත්ති අධ්‍යක්ෂවරයාගේ පුතු විදේශගත වීමේ අවස්ථාවට සහභාගී වී යළි පැමිණෙන අවස්ථාවේ මෙලෙස මෙම ප්‍රබල අමාත්‍යවරයාගේ නිවසට ගොඩවැදි ඇති තිලක් මහගමගේ තවදුරටත් කියා ඇත්තේ ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යංශයේ ලේකම් අනූෂ පැල්පිට මහතාගේ ක්‍රියාකලාපය ද හෑල්ලුවට ලක්කරමින් කාරණා කිහිපයක් ය.
ජනාධිපතිතුමාට මේ කරණු සදහන් කර ඉදිරි කැබිනට් සංශෝධනයේ දී ඔබතුමා ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යධුරය ලබාගන්නා ලෙසත් ඔහු ඉල්ලා තිබේ. “මේ කියන දේ මේ මතක නැති සභාපතිවරයෙක් එක්ක වැඩ කල නොහැකි බවත්, සභාපතිවරයා දැන් පිං දහම් කලයුතු වයසක සිටින අයෙකු බවත් ඔහු එහිදි සිනාසෙමින් සදහන් කර ඇත. බන්දුල ගුණවර්ධන අමාත්‍යවරයා ගේ පුත්‍රයාගේ ගීත රූපවාහිනියේ විකාශය කරවීමට සහ බන්දුල ගුණවර්ධනගේ ගොං චිත්‍රපට විකාශය කිරිමට නිතර තමන්ට බලපෑම් කරන බවත් එවා නොකරන නිසා ඔහු තමන් ඉවත්කිරිමට සුදානම් වන බවත් සදහන් කර ඇති රූපවාහිනී ප්‍රවෘත්ති අධ්‍යක්ෂවරයා තවදුරටත් ඉල්ලා ඇත්තේ තමන් විසින්ම මේ සියලු දේ ජනපතිට විස්තරාත්මකව පැහැදිලි කර දීමට ජනපති හමුවීමට රැගෙන යන ලෙසයි. ඊට මද සිනහවකින් පිළිතුරු දී ඇති දකුණු පලාතේ අමාත්‍යවරයා ‘DG’ කොහොමදැයි අසා තිබේ. DG සහ අදාල අමාත්‍යවරයා අතර සබදතා දන්නා තිලක් මහගමගේ, නාකි වයසේ සිටින පරිපාලන සේවයේ හිටපු උදවිය එක්ක තරුණ අයට වැඩකල නොහැකියයි සදහන් කර තිබේ.
කෙසේ නමුත් තිලක් මහගමගේ අධ්‍යක්ෂවරයා රූපවාහිනී අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් සමඟ උඩින් හොදින් සිටිය ද ඔහුට ද දක්වන්නේ දැඩි අප්‍රසාදයකි. සැබැවින්ම ලොකු පුටුවලට එන චරිත වත්මන් රූපවාහිනියේ පැණ නැග ඇති අර්බුදවලට වගකිව යුතු බවත්, එම චරිත ගන්නා ඔලමොට්ටල ක්‍රියා නිසා අපිටද කෙලවෙන බවත් තිලක් මහගමගේ නිතර හිතවතුන් සමග කියන කාරණාවකි.
ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශය වැනි එකක් තමන් යටතේ තිබුණේ නම් ජනාධිපතිතුමා රට ගොඩදාපු විදිහට මොනතරම් දෙයක් කල හැකිදැයි තිලක් මහගමගේ අදාළ අමාත්‍යවරයාට සදහන් කර තිබේ. කෙසේ නමුත් ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යංශය බාරගන්නා දින තමන්ටද ආරාධනා කල යුතු බවත් පළමු පත්විමෙන් පසුව රූපවාහිණි සංස්ථාවේ පවත්වන සම්මාන ලාභින්ගේ වර්ණ ප්‍රදාන උත්සවයකට පැමිණෙන ලෙසත් ආරාධනා කිරීමට සූදානම් බව කියමින් කජු පාර්සලයක් අමාත්‍යවරයාට ලබාදුන් තිලක් මහගමගේ එතනින් නික්මගොස් තිබේ.
තිලක් මහගමගේ යනු කලක් කා අතරත් හොද නාමයක් ලබා සිටි චරිතයකි. නමුත් වර්තමානය වනවිට ඔහුගේ ඇතැම් හැසිරීම් හා ක්‍රියාකලාප හේතුවෙන් ප්‍රවෘත්ති අංශයේ සිටින සේවකයින් බහුතර සිටින්නේ දැඩි කණස්සල්ලෙනි. එබැවින් ඔවුන් සූදානම් කරන ප්‍රවෘත්ති අංග ද ඇගබේරා ගැනීම උදෙසා සිදු කරනු ලැබේ. තිලක් මහගමගේ මේවන විට ප්‍රවෘත්ති අංශය තුළ නිරූපණය කරනුයේ දඩබ්බර ප්‍රින්සිපල්වරයෙකුගේ චරිතයයි. නිතරම ඔහු යටතේ සිටික බහුතර අහිංසක සේවකයින්ව ක්‍රියාවෙන්, වචනයෙන් පවා තලාපෙලා දමන මට්ටමට කටයුතු කරයි. සේවකයෙක් නිවාඩු යෑමේ දී ඔහු ඉදිරියේ බැගෑපත්ව අනුමැතිය ලබා ගැනීමට සිදුවන තත්ත්වයක් පවතින අතර ඇතැම් විට ඔහු අනුගත කර ගෙන ඇති සංස්ථා පරිපාලන නීති ගැන ඉගැන්වීම සදහාද පාලනාධිකාරිය සමඟ සේවකයින්ව දැනුවත් කිරීමේ අවස්ථාවන් සංවිධාන කරයි.
තිලක් මහගමගේ රූපවාහිනියට පිවිසෙන්නේ හිටපු දිවංගත අමාත්‍ය මංගල සමරවීර මහතාගේ සහයෝගයෙනි. කෙසේ නමුත් යහපාලන රජයේ වෙනස් වීම සිදු වූ සහ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා රජයෙන් ඉවත් වූ වකවානුවේ ද රූපවාහිනී ප්‍රවෘත්ති අංශයේ වැඩබලන අධ්‍යක්ෂවරයා වූයේ තිලක් මහගමගේය. එදින රාත්‍රියේ මංගල සමරවීර ඇමතිවරයා රූපවාහිනියේ ප්‍රවෘත්ති අංශයට පැමිණ සජීව ප්‍රකාශයක් සිදු කිරීමට අවැසි බව සදහන් කළ විට තිලක් මහගමගේ එයට දැඩිව විරුද්ධ විය. එවිට මංගල සමරවීර ඇමතිවරයා එම ස්ථානයෙන් පිටව යන්නේ උඹව ගෙනාවේත් මම….උඹ ගැන මම බලා ගන්නම්” යනුවෙන් තිලක්ට ඇගිල්ල එල්ල කරමින් පවසමිනි.
කෙසේ වෙතත් ඉක්මණින් රූපවාහිනී ප්‍රවෘත්ති අංශය ප්‍රතිසංවිධානය කිරීමේ කාලයක් අවැසි බව පැහැදිලිය. එය දැන් යම්තාක් දුරකට ඒකාධිකාරියක් වී ඇති අතර එහි සිටින ඇතැමුන් පවසන්නේ සංස්ථාවේ අනෙක් නිලධාරීන්ට ප්‍රවෘත්ති අංශයේ වැඩ කිරීමට දැනුමක් නොමැති බවත් එයට විශේෂ ප්‍රාගුණය ඇත්තේ තමන්ට පමණක් බවත්ය. මේ වන විට උදෑසන 7.55 සිට සවස 5.55 දක්වා රූපවාහිනී පැයෙන් පැය ප්‍රවෘත්ති ප්‍රකාශ සම්පූර්ණයෙන්ම නවතා දමා ඇත. රාත්‍රී 10 සිංහල ප්‍රවෘත්ති ප්‍රකාශය(මැදියමට පෙර) ද නවතා දමා ඇත්තේ ඒ්වායින් වෙළෙඳලාභයක් නොමැති බව කියමිනි. නමුත් හරි ලෙසින් ප්‍රවෘත්ති මාකට් කළහොත් එය ලාභ කල හැකිය. කෙසේ නමුත් මෙවන් වාතාවරණයක් තුළ ස්වධීන් රූපවාහිනිය සිදු කළ අන්දමින් නවක ප්‍රවෘත්ති නිවේදක – නිවේදිකාවන් බදවා ගනිමින් පසුගිය දිනවල පුහුණු කිරීම් සිදු කරනු ලැබේ. නමුත් ඔවුන් දැමීමට ඇත්තේ ප්‍රවෘත්ති ප්‍රධාන ප්‍රකාශ දෙක්ක පමණි.
එසේම තවත් ටික දිනකින් ඇතැම් විට රූපවාහිනී ප්‍රවෘත්ති ඉදිරිපත් කරන පසුතලයේ ඇති විශාල ඩිජිටල් තිර දෙක ගැලවී යා හැකි අතර ඊට මසකට අධික ගාස්තුවක් ගෙවමින් එම තිර දෙක හයර් කර තිබීමය. එය සංස්ථාව ණයක් ලබා ගෙන මුල් අවධියේ ම ලබා ගත්තා නම් අදවන විට ණය ගෙවා ඒවායේ සම්පූර්ණ අයිතිය ද රූපවාහිනී සංස්ථාව සතු කර ගැනීමට හැකියාව තිබුණි.
කෙසේ නමුත් පසුගිය කාලවල දී අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් අසංග ජයලත් මහතා, ප්‍රවෘත්ති වෙනුවෙන් යම් වෙළෙඳදැන්වීම් කිහිපයක් සොයා දෙන්නට කටයුතු කර තිබීම ප්‍රශස්ථවේ. නමුත් ප්‍රවෘත්ති අංශයේ ප්‍රධානියාගේ සිට එම අංශයේ පවතින විනය පිළිබඳ තැකීමේ දී අතීතය හා සාපේක්ෂව සංස්ථාවේ වැදගත්ම අංශය මේවන විට දරුණු නාය යෑමකට හසුව ඇත. එය තේරුම් ගත නොහැකිව විවිධ හේතුවල ප්‍රවෘත්ති අධ්‍යක්ෂවරයා අතරමංව සිටි.
නමුත් සංස්ථාවේ බොහෝ දක්ෂයින් යම් යම් හේතුන් මත පැත්තකට කර දමා ඇති වාතාවරණයක් තුළ සභාපති ඩබ්ලිව්. බී. ගනේගල මහතා හෝ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් අසංග ජයලත් මහතා ප්‍රවෘත්ති යළි ගුණාත්මක සහ මාකට් කළ හැකි මට්ටමකට ගෙන ඒ්මට කටයුතු කරනු ඇතැයි විශ්වාසයක් පවතී.